Pajęczno: poznaj miasto w Łódzkiem

Tego szukamy w Pajęcznie

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Pajęczno praca, twoje Pajęczno, pogoda Pajęczno, Pajęczno, kulisy powiatu Pajęczno.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Pajęcznie, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jego historii.

Fakty Pajęczno w Twoim Mieście

W dawnych czasach, wśród rozległych borów puszczańskich, powstała starożytna osada, której pozostałości do dziś można znaleźć na wschód i północ od miasta. Osada ta rozmieściła się na płaskowyżu, ciągnąc się po obu stronach średniowiecznej drogi, biegnącej ze wschodu na zachód. W lokalnej legendzie wspomina się o ogromnym pająku, który wieki temu miał zamieszkiwać to miejsce i sprawiał trudności mieszkańcom, stając się plagą dla okolicznych ludzi. Ta legenda prawdopodobnie wpłynęła na nazwę osady.

Badania archeologiczne, przeprowadzone w latach trzydziestych w pobliskim lesie, dowodzą istnienia tu wczesnego osadnictwa w okresie 1 żelaza. Nazwa osady ewoluowała na przestrzeni wieków. W roku 1140 wieś była wymieniana jako "Pageuchno". Książę sieradzki, Leszek Czarny, w 1265 r. nadał osadzie przywilej lokacyjny. Pierwsza pisemna wzmianka o Pajęcznie, jako mieście z prawami miejskimi, pochodzi z dokumentów kujawskich i kaliskich z roku 1276. Herb miasta przedstawiał mur forteczny z otwartą bramą, flankowany trzema wieżami o blankach. Przypuszcza się, że pierwszy kościół w mieście, rzekomo ufundowany przez Piotra Dunina, istniał już w 1277 r.

Pajęczno jako miasto nieobronne było gospodarczo uzależnione od starostwa brzeźnickiego, które również w nim funkcjonowało. W 1401 r. Władysław Jagiełło przekazał Pajęczno wraz z bogatym probostwem jako uposażenie dla Akademii Krakowskiej, co spowodowało, że administratorami miejscowej parafii bywali głównie profesorowie tej uczelni. W drugiej połowie XVI wieku miasto otrzymało przywilej na cotygodniowy targ i dwa jarmarki rocznie. Dodatkowo, Zygmunt Stary w swoim dokumencie z 22 września 1518 r. przekazał miastu 60 łanów ziemi, włączając grunt, lasy, łąki z zaroślami, zwane "Uboga", z ekonomii książęcej w darmowe użytkowanie dla jego mieszkańców.

W wieku XIX, wspomniana "Uboga" stała się źródłem sporu i długotrwałego procesu między miastem a hrabią Starczewskim. Niemniej liczne przywileje, które późniejsi królowie obdarowali Pajęczno, przyczyniły się do podniesienia gospodarczego znaczenia tego miejsca.

Niestety, rozwój miasta został zahamowany przez wojny szwedzkie, które miały negatywny wpływ na region. W 1717 r. Pajęczno, wraz ze starostwem brzeźnickim, zostało przekazane zakonowi paulinów w Częstochowie w celu utrzymania w stanie obronnym klasztoru jasnogórskiego. W tamtym okresie klasztor pełnił funkcję twierdzy z garnizonem wojsk królewskich i posiadał znaczenie na poziomie ogólnopaństwowym.

Kiedyś tętniące życiem gospodarczym i słynne z ruchliwych targów Pajęczno niestety wielokrotnie doświadczyło klęsk żywiołowych. Akt miejskich i kroniki kościelne zawierają informacje o licznych pożarach. W roku 1793 ogień zniszczył zabudowania na Rynku oraz część kościoła. 4 września 1810 r. kolejny wielki pożar nawiedził miasto, pochłaniając część kościoła i niszcząc akta parafialne wraz z kroniką miasta, spisaną przez jego proboszczów, oraz grobowiec Marcina Bielskiego, kronikarza z pobliskiej Białej Szlacheckiej. Ratusz miejski wraz z księgami miejskimi, gorzelnią i browarem również padły ofiarą płomieni. Tak wiele pożarów spowodowało znaczące ubytki w zasobach miasta, które już nigdy nie odzyskało swojej dawnej świetności.

Następnie, dalsze losy Pajęczna były mocno ukształtowane przez dzieje kraju, takie jak rozbiory Polski, okupacja pruska i rosyjska, powstania narodowe oraz ostateczna utrata praw miejskich. Po upadku powstania listopadowego, dobra pajęczańskie zostały skonfiskowane przez zaborcę i stały się własnością rządu. W roku 1837 carskim ukazem z obszaru ekonomii pajęczańskiej wydzielono tereny o powierzchni 1718 morgów, w tym folwarki Barany i Pajęczno, oraz osady leśne Siedlec i Zajączki, przekazując je rosyjskiemu generałowi Giecewiczowi za "wierną służbę". Dobra poduchowne zostały sprzedane włościanom. Po powstaniu styczniowym, władze carskie zmieniły status miasta na osadę. W 1870 r. Pajęczno oficjalnie utraciło prawa samorządowe i stało się siedzibą urzędu gminnego.

Przed pierwszą wojną światową, aby chronić się przed wyzyskiem, mieszczanie założyli w Pajęcznie spółdzielczy sklep spożywczy "Zgoda". W 1914 r. na początku wojny przez Pajęczno wycofywały się garnizony wojsk rosyjskich z okolicznych granic. W rejonie miasta miały miejsce potyczki z wkraczającymi wojskami niemieckimi i austro-węgierskimi.

Podczas drugiej wojny światowej Pajęczno nie ucierpiało zbytnio na skutek zniszczeń. Jednakże, ludność cywilna, zwłaszcza pochodzenia żydowskiego, poniosła znaczne straty.

Po zakończeniu II wojny światowej nastąpił intensywny rozwój miasta. W 1956 r. Pajęczno stało się siedzibą władz powiatu, a w 1958 r. odzyskało prawa miejskie. Miasto stało się lokalnym centrum gospodarczym i kulturalnym, a okres intensywnej urbanizacji przyniósł wiele nowych obiektów kulturalnych, handlowych oraz zakładów pracy. Jednak reforma administracyjna w 1975 r. podzieliła ziemie pajęczańską między trzy województwa: częstochowskie, sieradzkie i piotrkowskie, co spowolniło rozwój miasta. Od 1999 r. Pajęczno ponownie stało się siedzibą powiatu.

Ciekawym zagadnieniem są dane demograficzne Pajęczna. W roku 1793 miasto miało 130 domów i 643 mieszkańców, z czego 20 osób pracowało w rzemiośle, a 2 zajmowały się handlem. W roku 1820 było już 176 domów i 1077 mieszkańców, a w 1850 r. liczba mieszkańców wzrosła do 1253. W ciągu kolejnych trzydziestu lat odnotowano 195 domów i 2057 mieszkańców. W 1900 r. osada liczyła 2895 mieszkańców, a w 1908 r. liczba mieszkańców wynosiła 1756. W 1921 r. pierwszy powszechny spis ludności podał liczbę 2609 mieszkańców, a w 1935 r. było już 3500 mieszkańców. Według danych statystycznych z 1971 r. Pajęczno miało 4000 mieszkańców (sprawdź dane statystyczne na dzień 26 lipca 2023 r.).